9 december 2020

Update Corona, Tweede Kamer en Gemeenten

CORONA

Persconferentie coronamaatregelen kabinet | 8 december 2020

Aangezien de besmettingscijfers nog te hoog zijn, heeft het kabinet tijdens de persconferentie van dinsdagavond geen versoepelingen aangekondigd en blijft de gedeeltelijke lockdown van 14 oktober gehandhaafd, ook tijdens de feestdagen. Lees HIER de samenvatting van de maatregelen.
Voor de culturele sector veranderen de richtlijnen niet. Lees HIER in ‘Corona en de regels voor culturele instellingen’ wat er in o.a. bibliotheken, theaters, muziekpodia, musea, muziekscholen, presentatie-instellingen en monumenten met een publieksfunctie wel en niet is toegestaan.

Wel kondigde premier Rutte aan dat vanaf half januari 2021 gecontroleerde experimenten kunnen worden gehouden met publiek bij sportwedstrijden en bij theater en zakelijke congressen, ‘los van hoe cijfers zich ontwikkelen’. Doel van deze ‘Fieldlabs’ is om te onderzoeken hoe dergelijke evenementen zo veilig mogelijk kunnen plaatsvinden zodra daar weer ruimte voor is. In eerste instantie zouden zulke evenement-experimenten pas mogelijk worden zodra we terug zijn op het besmettingsniveau ‘waakzaam’. Die eis laat het kabinet nu los. Ook zegde het kabinet verdere steunmaatregelen toe, aan te kondigen op een persconferentie op woensdag 9 december:

Persconferentie steunpakket kabinet | 9 december 2020

De ministers Wiebes (EZK), Koolmees (SZW) en Hoekstra (Financiën) kondigden vandaag aan dat het kabinet afziet van de geplande versoberingen van de steunmaatregelen en dat het steun- en herstelpakket voor banen en economie op bepaalde onderdelen verder wordt uitgebreid. De NOW-regeling blijft in het eerste kwartaal van 2021 gelijk aan het vierde kwartaal van 2020 en de TVL (Tegemoetkoming Vaste Lasten) wordt verruimd. Dit is gunstig voor de horeca (cafés, restaurants èn hun toeleveranciers), die op last van de overheid gesloten is en nog blijft. Er komt een regeling Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) voor mensen die tussen wal en schip belanden, uit te voeren door gemeenten. De TOZO blijft in de huidige vorm tot 1 april 2021. Lees HIER de samenvatting van de vandaag bekendgemaakte steunmaatregelen en HIER de uitgebreide brief aan de Kamer.

Voor de kunst- en cultuursector is het jammer dat bij de TVL-regeling het minimale omzetverlies op 30 % blijft staan, en dat het maximumbedrag op € 90.000 blijft gehandhaafd (pagina 7 van de brief). Een andere tegenvaller is dat voor vijf corona-gerelateerde subsidies geldt dat deze moeten worden meegerekend in de omzet voor de NOW (pagina 20 van de brief); dit ondanks herhaaldelijke pleidooien vanuit onder andere de Taskforce culturele en creatieve sector om deze niet mee te rekenen.

Overigens publiceerde de Algemene Rekenkamer vandaag het rapport ‘Sociale zekerheid en flexibele arbeidsmarkt’, een onderzoek naar de eigen vangnetten van zelfstandigen (1,2 miljoen mensen) en werknemers met flexibele (1,9 miljoen werknemers) of vaste contracten in de periode van 2010 tot en met 2017. Een vijfde van de flexibele arbeidskrachten blijkt geen vermogen of werkende partner te hebben om op te kunnen terugvallen bij inkomensverlies. Lees HIER het rapport.

TWEEDE KAMER

Zoektocht ‘met gebaksvorkje’ naar financiële ruimte

Tijdens het Wetgevingsoverleg Cultuur van 23 november 2020 heeft minister van Engelshoven van OCW de Kamer toegezegd om met een gebaksvorkje in de begroting op zoek te gaan naar financiële ruimte voor een drietal zaken. In haar brief aan de Kamer van maandag 7 december jl. geeft de minister aan op welke manieren zij in de OCW-begroting financiering heeft kunnen vinden voor:

> Meerjarige steun voor Gasthuis Frascati en Plan Brabant
De minister heeft in de begroting ruimte gevonden om voor de periode 2021-2024 (ten hoogste) € 500.000 projectsubsidie per jaar beschikbaar te stellen. Deze subsidie is bestemd voor een door Gasthuis Frascati en Plan B gezamenlijk op te stellen plan over de begeleiding van jonge makers.

> Positief advies, onvoldoende budget (B-lijst) Fonds voor Cultuurparticipatie
Een andere toezegging betrof de zoektocht naar financiële ruimte voor instellingen die een aanvraag voor de meerjarige instellingssubsidie voor talentontwikkeling, kunstfestivals en erfgoedmanifestaties (2021-2024) hebben gedaan bij het Fonds voor Cultuurparticipatie. Zij waren positief beoordeeld, maar er was onvoldoende budget om hen (voldoende) meerjarige subsidie te verlenen. Die ruimte is gevonden in een deel van het brede onderzoeksbudget voor cultuur, waaruit in 2021 eenmalig een bedrag van € 700.000 wordt vrijgemaakt.

> Omscholingsfonds Dansers Nederland (ODN)
De minister onderzocht ook de mogelijkheden om het ODN te ondersteunen, dat volgend jaar een tekort voorziet omdat de afgelopen jaren werkgeverspremies niet altijd zijn afgedragen aan het fonds. Uit de middelen voor de Arbeidsmarktagenda in 2021 kan eenmalig € 500.000 worden vrijgemaakt. Hieraan wordt de strikte voorwaarde verbonden dat de sector voor de komende periode realistische afspraken over afdracht aan het fonds maakt en die ook nakomt.

Uitkomst stemmingen over amendementen

Op dinsdag 8 december heeft de Kamer gestemd over de bij het Begrotingsdebat ingediende amendementen. Twee amendementen zijn ingetrokken (namelijk over de MBO-card en over het Fonds Cultuurparticipatie) en de overige amendementen zijn verworpen. Zie HIER de lijst met ingediende amendementen en de stemmingsuitslagen.

GEMEENTEN

Voor gemeenten heeft het kabinet ten behoeve van cultuur extra steunpakketten uitgetrokken, in verband met de coronapandemie. Binnenkort volgt nog eens € 150 miljoen euro ten behoeve van de lokale culturele infrastructuur bovenop € 120 miljoen euro die gemeenten al aan compensatie hebben ontvangen. Hoewel de Taskforce culturele en creatieve sector altijd heeft gepleit voor een (geoormerkte) doeluitkering voor cultuur, heeft het kabinet, vanwege de snelheid, gekozen voor een ‘decentralisatie-uitkering’.

Het blijkt dat niet voor iedere gemeente duidelijk is welke steun waarvoor beschikbaar is. Maar het is van groot belang dat de middelen die gemeenten ontvangen daadwerkelijk aan cultuur ten goede komen. Daarom doen verschillende brancheorganisaties een beroep op gemeenteraadsleden, en ook op culturele instellingen in de diverse gemeenten, om het gemeentebestuur op te roepen de middelen aan cultuur te besteden. Ook minister Van Engelshoven roept daartoe op.

Zo heeft de Museumvereniging afgelopen vrijdag een oproep naar alle gemeenteraden en colleges gestuurd om de € 150 miljoen ‘te omarmen’, en reikt daarin voorbeelden aan om dit te doen: door huur te verlagen of gemeentebelastingen kwijt te schelden, of door een tegemoetkoming in de kosten van de perioden van verplichte tijdelijke sluiting. Of door een financiële stimulans om educatieve activiteiten en schoolbezoeken uit het primair en voortgezet onderwijs te intensiveren.

Het LKCA heeft voor de lokale politiek en cultuurinstellingen een handige lijst opgesteld, met vragen die men kan stellen aan de wethouder, onder de titel ‘150 miljoen, wat ga jij ermee doen?’. Hoe zorgt het lokale bestuur ervoor dat het geld uit het steunpakket ook echt aan cultuur, cultuurparticipatie en cultuureducatie wordt besteed? Lees HIER de vragenlijst.