Kunsten ’92 heeft namens de culturele en creatieve sector gereageerd op de voorstellen voor het Social Climate Fund (SCF). Ze ondersteunen de doelen van het fonds maar wijzen op enkele belangrijke tekortkomingen.
De invoering van ETS2 zal de culturele en creatieve sector (CCS) zwaar treffen, vooral vanwege de hoge energiekosten en het feit dat veel organisaties gebruik maken van grote gehuurde gebouwen. Hoewel organisaties met een eigen pand vaker duurzaamheidsmaatregelen nemen, hebben veel instellingen in de sector behoefte aan financiële steun, inzicht in subsidiemogelijkheden en kennis.
Van de voorgestelde maatregelen is alleen de Fixteams-regeling voor kwetsbare micro-mkb’ers relevant voor de CCS. Deze regeling wordt in grote lijnen toegejuicht, omdat deze aansluit bij de behoeften van kleine ondernemingen, toegankelijk is voor huurders en expertise en financieringsmogelijkheden combineert.
Toch constateren wij dat een groot deel van de CCS-instellingen buiten de huidige regeling valt. Veel culturele organisaties hebben relatief weinig fte’s, maar wel grote ruimten die verwarmd moeten worden. Omdat zij niet als micro-onderneming worden aangemerkt, komen zij niet in aanmerking voor het SCF, terwijl de verwachte exponentiële stijging van energiekosten een onevenredig grote impact zal hebben op hun begroting.
Daarnaast zijn veel CCS-instellingen gehuisvest in gemeentelijk vastgoed, waardoor zij geen directe zeggenschap hebben over verduurzamingsmaatregelen zoals isolatie of energie-efficiëntieverbeteringen. Gemeenten rekenen stijgende energiekosten vaak direct door aan de eindhuurders. Gecombineerd met het uitblijven van indexering van publieke investeringen, leidt dit op termijn tot verschraling van programmering en culturele voorzieningen, of zelfs sluiting.
Aanbevelingen voor aanvullende stappen binnen het SCF:
- Zorg dat de energiebesparende maatregelen die Fixteams adviseren in verhouding staan tot de daadwerkelijke kostenstijging. Voor organisaties met grote ruimten heeft een kleine besparing nauwelijks impact.
- Onderzoek de effecten van ETS2 op (middel)grote CCS-organisaties, zoals theaters, bioscopen en musea, en kaart de tekortkomingen van het SCF aan bij de Europese Commissie.
- Maak SCF-subsidies en financieringsmogelijkheden, die nu vooral voor huishoudens beschikbaar zijn, ook toegankelijk voor maatschappelijke organisaties.
- Ontwikkel specifieke ondersteuning voor de CCS binnen het SCF, bijvoorbeeld via gerichte subsidies voor energiezuinige infrastructuur en circulaire verduurzaming, zoals het hergebruik van decor.
Kortom, er moet aandacht zijn voor de unieke structuur van een groot deel van de CCS en andere maatschappelijke organisaties, zodat het Sociaal Klimaatfonds daadwerkelijk een sociaal eerlijke transitie naar klimaatneutraliteit bevordert.
Lees hier de volledige reactie: