Vanaf dinsdag 12 september kunnen alle gemeenten in Nederland zich aanmelden voor de BNG Bank Erfgoedprijs 2024: de prijs voor de gemeente die het beste met haar erfgoed omgaat en haar inwoners daar op inspirerende wijze bij betrekt. De winnaar van de BNG Bank Erfgoedprijs ontvangt € 25.000! Het thema voor de aankomende prijs is Post 65-erfgoed.
Met deze prijs willen we goede voorbeelden delen en andere gemeenten inspireren. De BNG Bank Erfgoedprijs 2024 wordt georganiseerd door het Erfgoedplatform van Kunsten ’92 en wordt mogelijk gemaakt door hoofdsponsor BNG Cultuurfonds. Sinds 2010 reiken wij deze jaarlijks uit.
THEMA 2024: POST 65-ERFGOED
Heel veel scholen, kantoren, stations, kunst in de openbare ruimte, winkelcentra, theaters, woonwijken en gebedshuizen in Nederland zijn na 1965 gebouwd. De periode volgt op de wederopbouw (na de Tweede Wereldoorlog) en wordt gekenmerkt door een toenemende welvaart, een oliecrisis en andere sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen. Post 65-erfgoed is daarmee kenmerkend voor een groot deel van onze leefomgeving. Toch is Post 65-erfgoed, hoe veelzijdig ook, lang niet altijd geliefd.
Groeiende waardering voor Post 65
Gelukkig wordt het erfgoed van Post 65 in toenemende mate maatschappelijk gewaardeerd en beschermd als gemeentelijk monument. In februari 2023 heeft staatssecretaris van OCW, Gunay Uslu, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) de opdracht gegeven om een programma voor de aanwijzing als rijksmonument op te starten voor de periode 1965 – 1990.
Actueel | Post 65 op de agenda
Voor veel gemeenten is erfgoed uit de periode na 1965 nu een punt van aandacht, omdat de gebouwen en complexen uit deze periode vragen om renovatie, aanpassing en verduurzaming. Aandacht voor dit erfgoed is nodig, want er is steeds vaker sprake van sloop van gebouwen uit deze periode. Hoe wordt Post 65-erfgoed binnen gemeenten gewaarborgd en bewaard? Is er sprake van trots of waardering? Hoe worden inwoners betrokken bij de vraag welke gebouwen, complexen of objecten in hun omgeving bewaard moeten blijven voor de toekomst?
HOE WERKT HET AANMELDEN?
Wij nodigen alle gemeenten – en specifiek zij die veel Post 65-erfgoed binnen hun gemeentegrenzen hebben – uit om zich aan te melden door op het aanmeldformulier kort toe te lichten waarom de gemeente de beste erfgoedgemeente is, met speciale aandacht voor Post 65. Het is ook mogelijk om als organisatie of als persoon een gemeente voor te dragen, dat kan via hetzelfde formulier.
Denk jij dat jouw gemeente in aanmerking zou kunnen komen voor de prijs? Lees dan onderstaande criteria goed door en vul het formulier in!
De sluitingsdatum voor aanmeldingen is 25 november aanstaande.
CRITERIA
De jury beoordeelt gemeenten onder andere op de volgende criteria. Maar goed geformuleerd beleid is niet altijd doorslaggevend. Ook de praktijk doet er veel toe. Bij deze editie kijken we specifiek naar Post 65-erfgoed en wat de gemeente daarmee doet. Tijdens de beoordeling wordt bijvoorbeeld ook gekeken naar de inzet van de gemeenteambtenaren en de resultaten. Zij zijn een belangrijke schakel om het verschil te maken en om het belang van erfgoed voor hun gemeente en hun inwoners op de kaart te zetten.
VISIE EN INTEGRAAL BELEID
Heeft de gemeente een heldere visie met betrekking tot erfgoed, en is het erfgoedbeleid geïntegreerd in andere beleidsdomeinen (waaronder het beleid rondom de leefomgeving)?
TOEKOMSTGERICHTHEID
Op welke wijze wordt erfgoed ingezet om de gemeente een aansprekend toekomstperspectief te geven? Sluit het erfgoedbeleid aan op urgente thema’s in de samenleving, zoals digitalisering, klimaat en duurzaamheid?
PARTICIPATIE EN INCLUSIE
Hoe zijn inwoners betrokken bij het erfgoed in de gemeente? Hoe inclusief is het beleid: houdt het bijvoorbeeld rekening met toegankelijkheid voor en participatie door elke leeftijd, afkomst, sociaaleconomische groep, en ook met fysieke toegankelijkheid? Wordt inwoners de ruimte geboden voor ondernemerschap? Wat doet de gemeente aan erfgoededucatie?
COMMUNICATIE
Hoe en met wie communiceert de gemeente over het erfgoedbeleid en de -projecten? Op welke wijze weet men bewoners en bezoekers enthousiast te maken voor de eigen omgeving?
POST 65
Hoe verhoudt de gemeente zich tot haar Post 65-erfgoed? Is er sprake van trots of waardering, en waaruit blijkt dat? Heeft de gemeente een visie op Post 65-erfgoed, en zo ja, sluit die aan op bestaand beleid of is die vernieuwend?
Ziet de gemeente bij Post 65-erfgoed kansen met betrekking tot verduurzaming, woningopgaven, placemaking en transitie in werkomgeving, en zo ja, zijn er praktijkvoorbeelden van hoe de gemeente op die kansen inspeelt?
TIJDLIJN
- Start aanmelding: 12 september 2023
- Sluiting aanmelding: 25 november 2023
- Bekendmaking shortlist: eind januari 2024
- Pitches: woensdag 24 april 2024, RCE, Amersfoort
- Prijsuitreiking en symposium: donderdag 6 juni 2024, in de gemeente Weert (winnaar van de BNG Bank Erfgoedprijs 2023).