Ten geleide – No Mercy
Het is nu vier dagen na het verschijnen van het advies van de Raad voor Cultuur en ik merk dat het the–day–after–gevoel maar niet wil wijken. Het advies maakt in één klap zichtbaar wat we allemaal al wisten, maar dat, omdat het nog niemand echt raakte, slechts werd waargenomen als een dreigende bommenwerper aan de horizon. Nu hangt die ronkend boven ons hoofd. Bij het verschijnen van dit magazine is de schade op het Ministerie van OCW verwerkt in een aan dit kabinet eigen gestaalde hoofdlijnennotitie. No mercy.
Dat het hier gaat om een volstrekt zinloze culturele en economische kapitaalvernietiging, lijkt geen argument. Wat bezielt dit kabinet om een bloeiende sector zo drastisch om zeep te willen helpen? Het zal geen bijdrage leveren aan de oplossing van de economische crisis of het begrotingstekort. Integendeel. Premier Mark Rutte zegt de cultuur een warm hart toe te dragen. Waarom dan kiezen voor koude, kille sanering die Nederland op grote achterstand plaatst en, zoals de Raad ook nog eens benadrukt, zijn internationale reputatie zal schaden? Gebrek aan kennis kan het niet zijn, want binnen de VVD lopen voldoende politici rond die wisten of konden weten wat het in zichzelf tegenstrijdige kabinetsbeleid voor gevolgen zou hebben. Welke gevolgen dat zijn tonen de artikelen over jeugdbeleid in dit Magazine nog eens aan.
Wat bedoelt dit kabinet, als het – parallel aan andere beleidsterreinen – zegt dat het ‘cultuur terug wil geven aan de burger’? Zorg, onderwijs en een wegennet kun je evenmin teruggeven aan de burger als cultuur. Een tentoonstelling, voorstelling, concert, boek of film komt tot stand door voortzetting van jarenlange tradities, na vele voorinvesteringen, ontwikkelingen en selectieprocedures. Het kopen van een kaartje, film of boek, is de laatste stap. Als je de burger/consument aan het begin van dat proces neerzet, komt er nooit meer iets van de grond. Als je vindt dat in Nederland kunst en cultuur toegankelijk moeten zijn en kunst in eigen land geproduceerd moet kunnen worden, dan heb je toereikende collectieve voorzieningen nodig waarvoor een betrouwbare overheid de verantwoordelijkheid neemt. De burger kan ook meer verantwoordelijkheid nemen, maar dan toch vooral door te stemmen op een partij die het belang van die collectieve goederen koestert. Vroeger was dat ook de VVD. “Het profijt van een kunstinstelling is nu juist dat die instelling er is”, was nog geen vier jaar geleden de repliek van de inmiddels uit de Tweede Kamer vertrokken VVD’er Atzo Nicolai in het debat over het cultuurprofijt. Waar is het beschavingsideaal van die partij gebleven?
Inhoudsopgave:
Ten geleide: No Mercy Marianne Versteegh – Pag 3 Raadsadvies: Raad voor Cultuur adviseert indikken, kaasschaven en overhevelen Simon van den Berg en Robbert van Heuven - Pag 4 Discussie: Kunsten ’92 en de Tafel van Zes Marianne Versteegh – Pag 8 Column: Zwarte balkjes Micha Wertheim – Pag 12 Interview: Sandra Trienekens: de behoefte om echt gezien te worden Sara van der Kooi – Pag 14 Jeugdcultuurbeleid: Alles voor de jeugd? Anita Twaalfhoven – Pag 22 Cultuurkaart: De Cultuurkaart in zeven vragen Aart Kolle – Pag 27 Column: Inhoudelijk verbinden Moniek Merkx – Pag 29 Framing: De kracht van het beeld Robbert van Heuven – Pag 30
Magazine 44 - Het profijt van een kunstinstelling is juist dat zij er is - mei 2011