Lees hier het stenografische verslag van dit debat
Het debat over de cultuurbegroting 2016, op 30 november in de Tweede Kamer, werd volledig gedomineerd door het amendement dat VVD (Michiel van Veen) en PvdA (Jacques Monasch) indienden. Zij stellen daarin voor om € 13,5 miljoen uit het Gemeentefonds (begroting Binnenlandse Zaken) per 2016 over te hevelen naar de cultuurbegroting en te herverdelen. Het gaat hier om de decentralisatie-uitkering voor beeldende kunst, die nu naar 36 gemeenten gaat. Dit bedrag wordt volgens de VNG door deze gemeenten ruimschoots gematched, ook nu die verplichting is komen te vervallen.
Voor de besteding van deze € 13,5 miljoen dienden PvdA en VVD de volgende amendementen in:
€ 1 miljoen om beveiliging van debatten en tentoonstellingen te ondersteunen
€ 6,5 miljoen voor beeldende kunst in gemeenten en op het platteland
€ 2,5 miljoen voor festivals om nieuwe programmamakers en nieuwe ontwikkelingen meer ruimte te bieden
€ 1 miljoen voor jonge starters in de cultuur om hen meer kansen te bieden en zelfstandig op eigen benen hun carrière te kunnen laten voortzetten
€ 1 miljoen voor de verzekeringspremies om exposities en tentoonstellingen mogelijk te maken, met deze € 1 miljoen kan een miljard meer aan waarde worden verzekerd
€ 0,5 miljoen voor het opera-aanbod en haar jeugdeducatie in de regio
€ 0,5 miljoen naar het post-academisch kunstonderwijs om de ontwikkeling van de top van de nationale en internationale kunstenaars te steunen
€ 0,5 miljoen naar onze topgezelschappen en -orkesten die zo hun internationale positie kunnen versterken en uitbouwen
De oppositie heeft zich unaniem verzet tegen deze ‘greep uit de kas’ van het Gemeentefonds. De minister ontraadde het amendement, hoewel onderdelen ervan op haar sympathie konden rekenen. De voorgestelde € 1 miljoen voor beveiliging van debatten en exposities hoort thuis op de begroting van justitie, vond de oppositie. Voor het bevorderen van uitleenverkeer t.b.v. exposities kan beter de indemniteitsregeling verruimd worden, in plaats van verzekeraars te financieren met cultuurgeld, vond met name het CDA (Madeleine van Toorenburg), die daarover een motie indiende.
De minister heeft de Kamer geïnformeerd over het standpunt van het kabinet over dit amendement door middel van een brief: namelijk of dit betekent dat de begroting van Binnenlandse Zaken moet worden opengebroken en welke consequenties dat heeft. Ook zal zij de Kamer informeren over de besteding (en matching) van de BK-gelden in de G9 (Eindhoven, Arnhem, Maastricht, Enschede, Groningen, Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht). Lees de inmiddels binnengekomen brief van ministers Plasterk en Bussemaker, waarin zij de motie afraden.
Lees ook de volgende, daags na het debat binnengekomen, reacties op de gang van zaken door de G9 (klik op brief van de G9.) en door de VNG (klik op brief van VNG).
Jacques Monasch (PvdA) heeft al aangekondigd dat hij het amendement aanstaande donderdag sowieso in stemming zal brengen en dan verder zal zien wat er in de Eerste Kamer gebeurt. Aangezien het een amendement op de begroting betreft, moet het ook in de Eerste Kamer worden goedgekeurd en daar heeft de coalitie geen meerderheid.
Om de toekomst van de Open Monumentendag zeker te stellen diende D66 (Alexander Pechtold) een motie in om hiervoor € 250.000 vrij te maken uit het budget van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Hiervoor laat de minister het oordeel aan de Tweede Kamer.
Alle amendementen en moties kunt u hier lezen, klik op de volgende link.
Volg ons op Twitter @kunsten92 om de brief van de minister n.a.v. het debat direct te lezen, zodra die rond 14.00 uur binnenkomt.
Kunsten ’92, de Federatie Cultuur en FNV KIEM hebben vorige week in een gezamenlijke brief gewaarschuwd voor het schuiven met middelen van de ene sector ten koste van de andere, en heeft gepleit voor extra geld ten behoeve van knelpunten. Het is positief dat de VVD en de PvdA nu de noodzaak van het oplossen van een deel van deze knelpunten inzien, maar met dit amendement richten zij onevenredig veel schade aan. Het gaat namelijk om geld dat door gemeenten wordt gematched en dat specifiek is bestemd voor de beeldende kunst en vormgeving. Met het weghalen van dit geld haal je ook een prikkel voor cofinanciering door gemeenten weg. Daardoor valt een belangrijke legitimatie voor gemeenten weg om te investeren in beeldende kunst. De schade is dus groter dan de winst die het vrijmaken van dit geld voor de financiering van de motie oplevert. Bovendien grijpt dit amendement in lopend beleid in (Cultuurnota 2013-2016), en in een al vastgestelde begroting van Binnenlandse Zaken, hetgeen als een vorm van onbehoorlijk bestuur kan worden beschouwd. Kunsten ’92, de Federatie Cultuur en FNV KIEM doen nu een dringende oproep aan de coalitie om de dekking voor dit amendement elders te zoeken. Een amendement om een impuls aan de kunsten te geven is goed, maar niet ten koste van een cofinancieringsregeling die bestemd is voor beeldende kunst en vormgeving.