Het ministerie van OCW pleit voor verdere uitbouw van ondernemerschap in de culturele sector. Instellingen hebben volop beleid ontwikkeld om hier stappen in te zetten maar worden tegelijkertijd gefrustreerd in hun ondernemerschap. Dit is het gevolg van de Regeling frictie- en transitiekosten die maakt dat instellingen hun reserves niet kunnen gebruiken ten behoeve van hun bedrijfsvoering in 2012. Hierdoor worden meerdere instellingen geconfronteerd met een begrotingstekort in het lopende boekjaar dat soms oploopt tot meer dan € 100.000. Dat maakt de financiële positie van instellingen wankel en leidt ertoe dat de uitgangspositie voor de volgende cultuurnotaperiode verslechtert.
Vóór 1 april jl. zijn bij het ministerie van OCW de jaarrekeningen 2011 van de instellingen die met OCW-subsidie werken ingediend. De directe gevolgen van de frictiekostenregeling (gepubliceerd in de Staatscourant d.d. 21 november 2011) worden nu zichtbaar. Bij een aantal culturele instellingen ontstaan aanzienlijke problemen als gevolg van het bevriezen van het Bestemmingsfonds OCW; dit is een specifieke reserve die met subsidiegelden is opgebouwd. Het ministerie doorkruist met de regeling de bedrijfsvoering van individuele instellingen: zelfs instellingen bij wie in de jaarrekening 2010 was aangekondigd dat in 2011 en/of 2012 middelen ten behoeve van de bedrijfsvoering zouden worden onttrokken aan het Bestemmingsfonds, en bij wie die jaarrekening door OCW is goedgekeurd, kunnen hier nu toch geen aanspraak op maken. De overheid toont zich daarmee een onbetrouwbare partner. De branchevereniging voor de podiumkunsten NAPK en lobbyorganisatie Kunsten ’92 betwijfelen of deze gang van zaken juridisch gezien toelaatbaar is.
Instellingen zijn door deze maatregelen in een situatie terecht gekomen waarin ze moeten werken met twee, soms wel drie scenario’s waar ze op moeten gaan anticiperen. Wat het uiteindelijke scenario zal zijn, zal pas met de vaststelling van de subsidies 2009-2012 in 2013 duidelijk worden, maar de beslissingen die genomen moeten worden ten aanzien van de bedrijfsvoering spelen nu. Het wordt betreffende instellingen hierdoor onmogelijk gemaakt om naar behoren te functioneren.
Kunsten ’92 en de NAPK zien dat het tussentijds wijzigen van de `spelregels’ lopende een subsidieperiode waarin instellingen dachten te kunnen werken op basis van continuïteit, tot veel grotere en ernstiger problemen leidt dan wellicht door de staatssecretaris is voorzien. Zoals beide organisaties vreesden en ook eerder kenbaar hebben gemaakt, leidt dit tot chaos in het veld. Het grootste risico daarbij is dat er straks nog meer uitval is dan wat absoluut onvermijdelijk is. Concreet dringen NAPK en Kunsten ’92 erop aan dat de staatssecretaris het beslag op het Bestemmingsfonds OCW en alle overige reserves opheft totdat deze cultuurnotaperiode is afgerond.
(Tekst uit origineel persbericht)
Brief NAPK en K92 aan OCW over gevolgen frictie en transitiekosten