Gemeenten hechten ondanks noodgedwongen bezuinigingen waarde aan cultuur
Dit blijkt uit onderzoek van Berenschot in het kader van het Gemeentelijk Cultuurcongres van Kunsten ’92 op donderdag 30 januari. Gemeenten werd gevraagd naar hun verwachtingen voor cultuur in de komende collegeakkoorden. 57 van de 65 gemeenten die meewerkten aan het onderzoek verwachten dat cultuur een plek krijgt in de collegeakkoorden, en dat geldt voor vrijwel alle 22 grootste gemeenten die meewerkten. Thema’s die een grote rol zullen spelen zijn cultuureducatie, cultureel ondernemerschap en de relatie met andere beleidsterreinen (zoals het sociale domein). Gemeenten lijken hiermee inhoudelijk gezien het rijkscultuurbeleid te volgen.
De helft van de gemeenten voorziet extra bezuinigingen op cultuur
Gemeenten krijgen vanaf 2015 te maken met forse druk op hun budgetten als gevolg van onder meer krimp van het gemeentefonds en hogere lasten door de decentralisaties. Toch lijken de gemeenten niet al deze mindere inkomsten en hogere lasten te compenseren met bezuinigingen op cultuur. De helft van de gemeenten verwacht vanaf 2014 niet extra te willen bezuinigen op kunst en cultuur bovenop de bezuinigingen die al op cultuur zijn doorgevoerd in 2011 t/m 2013, gemiddeld 9%. De andere helft van de gemeenten verwacht vanaf 2014 wel extra te bezuinigen op cultuur, tot maximaal 20%. Overigens waren de bezuinigingen bij de gemeenten in de periode 2011 t/m 2013 hoger dan in de collegeakkoorden in 2010 was voorzien. De crisis en de rijksbezuinigingen speelden in 2010 nog niet voor de gemeenten, die spelen nu wel mee.
Gemeenten blijven samen de grootste financiers van cultuur
Het opgeteld effect van bezuinigingen op cultuur door gemeenten voor 2011 t/m 2013 en vanaf 2014 is gemiddeld 13%. Daar zitten wel grote verschillen per gemeente tussen. Leiden en Utrecht bezuinigen niet of nauwelijks, Rotterdam en Delft bezuinigen juist fors, ook na 2014, richting 30% sinds 2011. Als dit beeld landelijk doorwerkt, bezuinigen de gemeenten in totaal ongeveer € 250 mln op cultuur, vergelijkbaar met de bezuinigingen van het rijk sinds 2011. Gemeenten geven dan gezamenlijk echter nog steeds een miljard euro meer uit aan cultuur dan het rijk.
Download hier het document met het overzicht van cijfers en resultaten: Cultuur & Collegeakkoorden – onderzoek Berenschot – 29 januari 2014
Meer informatie:
- Cijfers over het totaal: 2011: rijk € 987 mln, gemeenten € 1.988 mln – CBS Statline; 2015: rijk € 740 mln – rijksbegroting, gemeenten € 1.740 mln – schatting Berenschot
- Uitgebreide resultaten van het onderzoek, dat deze maand met medewerking van de VNG en Multiscope werd uitgevoerd, zijn te zien in de presentatie op onze websites. Daarin zijn resultaten van de grootste 22 gemeenten en de G4 (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht) uitgesplitst.
- Bastiaan Vinkenburg heeft over de trends in overheidsbestedingen aan kunst & cultuur gepubliceerd in Boekman 95 en Boekman 97 / Cultuurindex
- Berenschot heeft de gevolgen van de drie decentralisaties voor gemeenten in beeld gebracht. Zie hier de presentatie: http://www.berenschot.nl/thema’/decentralisaties/
- U kunt ons bereiken voor aanvullende informatie via b.vinkenburg@berenschot.nl of 030-2916 916